W basenie Morza Śródziemnego uprawiana jest od wieków oliwka europejska (Olea europaea). Z jej owoców i nasion produkowana jest – oliwa z oliwek.  Owoce po uprzednim odpowiednim spreparowaniu nadają się do spożycia. Poddawane są licznym procesom niwelującym ich gorzki smak. Są bogate w związki mineralne — przede wszystkim fosfor, potas i żelazo, a także witaminy z grupy B, prowitaminę A oraz witaminę C i E. Należą do owoców wyjątkowo wysokokalorycznych, 100 g zawiera ok. 150 kcal (zależy to oczywiście jeszcze od gatunku oliwek). Jedna mała (ok. 3 g) oliwka to 3–4 kcal.

Główne rodzaje oliwek portugalskich: Negrinha de Freixo, Conserva de Elvas, Gordal, Carrasquenha, Azeitoneira, Galega, Manzanilha Algarivia, Selvilhana.

Oliwki występują w 3 głównych postaciach: czarne, zielone i mieszane. Ich ostateczny kolor zależy od procesów, którym zostały poddane (dojrzewanie, oksydacja, odwadnianie) , mogą też pozostać naturalne.